Rofrano, Rofrano!

En dan is het eindelijk zo ver.
We kunnen onze tanden gaan zetten in Der Rosenkavalier.
Maar eerst goed poetsen, want suikervrij zal het niet worden.
De cellopartij alleen is al ruim tachtig bladzijden vol virtuoze passages en smeuïge melodieën.
Simon Rattle op de bok, een verzameling topzangers op het toneel en een groot orkest in de bak.

Als dat maar gaat passen.

Rosenkavalier hoort al heel lang bij mijn rijtje favoriete opera's.
Het was ook een van de eerste waar ik naar ben gaan kijken.
Ik was muziekstudent en kocht een platendoos van Decca, de Wiener Philharmoniker met Erich Kleiber, waarmee ik de muziek leerde kennen. Voor de achtergronden vond ik een Duits pocketboekje van Kurt Pahlen. Zo was ik goed voorbereid op de voorstelling die ik ging zien, een generale repetitie van de Nederlandse Opera in het Circustheater in Scheveningen.
Ik vond het prachtig. Al die zangers in mooie kostuums en zo'n rococo-paleis als decor. Een enscenering zoals Strauss hem ongeveer voor ogen gehad moet hebben.

En die meeslepende orkestpartij! Van dirigent David Shallon heb ik later nooit meer gehoord, van het orkest des te meer. Het was het Rotterdams Philharmonisch, een paar jaar nadat ze de opera met Edo de Waart op de plaat hadden gezet. Ik kon toen niet vermoeden dat ik bij de volgende keer zelf in dat orkest in de bak zou zitten. Weliswaar een andere bak, Scheveningen is inmiddels een plek voor musicals, en van het orkest van toen zullen er ook niet zo heel veel meer over zijn.

Het boekje van Pahlen heb ik er nu maar weer bij gepakt.
Ik kan het overigens iedereen aanraden. Hij heeft een toegankelijke manier gevonden om naast de tekst van Hofmannsthal een laagdrempelig commentaar op de muziek te schrijven, hier en daar geïllustreerd met muzieknoten. Weliswaar in het Duits, maar niet moeilijk te volgen. Bovendien vertelt hij het verhaal over het ontstaan van de opera, de samenwerking tussen componist en tekstschrijver, maar ook bijdragen en commentaren van anderen die erbij betrokken waren, die een verhelderend licht kunnen werpen op de opera en haar personages. Bovendien vertaalt hij het (deels verzonnen) Weense dialect in begrijpelijk Duits.
Pahlen was gepokt en gemazeld in de operawereld en schrijver van veel teksten over klassieke muziek, maar bovenal Wener van geboorte. En als deze opera ergens over gaat, dan is het over Wenen.

Het Wenen van honderd jaar geleden, toen Hofmannsthal het verhaal schreef, het Wenen van de achttiende eeuw, de tijd waarin het verhaal zich afspeelt, en het Wenen van de wals.

Ik verheug me er enorm op me de komende weken met deze opera bezig te kunnen houden, vooral ook om het stuk te kunnen spelen. Om te horen wat Simon Rattle met het stuk wil, mee te maken hoe we dat resultaat bereiken en de productie zich, tot de laatste voorstelling, ontwikkelt.
Morgen beginnen onze repetities. Ein ernster Tag, ein grosser Tag!
Dan is eindelijk de aankomst van Der Rosenkavalier.
Rofrano, Rofrano!